BedenkerTFKoverleden14042007

Papa Asong, zoals hij bij iedereen bekend is, was de vader van Roël Lugard en Mark Lugard – bestuursleden van stichting Teeifuka en de man van Aldina Lugard – meer bekend als Nka of Miihmai.

Papa Asong had in het dorp Nieuw Aurora als enige zijn kostgrond heel dicht bij het dorp. Nu is het dorp zo groot dat deze kostgrond een wijk is geworden van het dorp. Toen deze kostgrond in 1957 is open gekapt, kwam bijna iedereen bij Papa Asong kijken en als ze vragen hoe de kostgrond zou gaan heten, zei hij “TEEIFUKA” (als jij iets nodig hebt, ben je hier welkom).

Dan legt hij verder uit: Ik weet dat mensen die bijvoorbeeld een medicinale plant, brandhout, cassave, bosvruchten, etc. nodig hebben, eerder deze kostgrond zullen bereiken, omdat het zo dicht bij het dorp ligt. In de afgelopen 50 jaar heeft heel veel mensen van deze gastvrijheid van het gezin van Papa Asong en Nka gebruik gemaakt. De betekenis van Teeifuka is nu enigszins veranderd. Stichting Teeifuka heeft vanwege haar doelstelling de betekenis “NOODKREET” aan deze naam gegeven.

Wat deed Papa Asong in zijn leven

Papa Asong was in het leven de meester botbreukgenezer in het boven Suriname gebied. Deze kennis heeft hij getracht over te dragen aan zijn neef van moederskant de heer Adnie Ritfeld. In hoeverre hij hierin geslaagd is, moet nog blijken, als Adnie straks zonder zijn advies het werk moet gaan doen. Toen hij nog in leven was, kon Adnie nog bij hem terecht voor advies.
Hij was jager en gespecialiseerd in het jagen op DYANGA (HERT) EN BOFO, of BOFRU (BUFFEL / TAPIR). BOFO is het grootste dier in het oerwoud van Suriname. In het binnenland is het zo dat iemand die een Bofo heeft neergeschoten, dat deelt met de gemeenschap. De eigenaar krijgt de helft en de gemeenschap de andere helft. Zie daar ook weer hoe Papa Asong in dienst was van de gemeenschap.
Verder was hij de dorpsaannemer. Hij heeft heel veel “moderne hutten” in verschillende dorpen in het boven Suriname gebied gebouwd. Hij was een echte vakman, die vernieuwing in de manier van bouwen heeft doorgevoerd. Typisch Papa Asong zijn de afwijkende hutten die hij heeft gebouwd. In Nieuw Aurora kan iedereen zo de creaties van Papa Asong aanwijzen. Hij was ook in zijn tijd de eerste aannemer die echt werk van had gemaakt, om tegen betaling ( geld), hutten voor andere te bouwen. Vroeger bouwde iedereen hun eigen hut en de gemeenschap komt gewoon helpen. Zo was het geregeld en zo ging het ook. Maar omdat hij een echte ondernemer was, kon hij zich zo aan mensen “verkopen” dat ze hem hun hutten lieten bouwen. Nu zijn er heel veel jonge aannemers in de verschillende dorpen die hun geld met het bouwen van hutten verdienen, dankzij zijn vernieuwende aanpak.
Papa Asong was een echte vernieuwer. In een Marronsamenleving zijn de lijnen matrilineair geregeld. Dat betekent dat de kinderen van Papa Asong officieel niks van hem kunnen erven. Zijn kennis, kunde en bezittingen moeten in eerste instantie richting de moederskant gaan. In dit kader heeft hij aan Adnie Ritfeld zijn kennis over genezing van botbreuk doorgegeven. Maar hij heeft direct nadat hij zijn kostgrond Teeifuka had open gekapt, aan zijn oudste broer Logopai gezegd, dat hij een deel van Teeifuka aan zijn kinderen wil geven, tegen alle traditionele wetten en regelingen in. Zijn broer die ook progressief was, had hiermee ingestemd. Hij maakte met zijn moeder Maahmie, zijn broer Logopai, zijn zus Idie en de neven Basia Ali en Bennie een afspraak, hij maakte dus een testament . De kinderen van Asong waren in Nieuw Aurora de eerste groep kinderen die op deze manier toch officieel van hun vader hebben mogen erven. Dit is en blijft een bijzonder en kwetsbaar regeling, omdat de saamaka een matriarchale traditie kent. Dit betekent dat neven en nichten van moederskant (kinderen van zusters waarmee een man dezelfde moeder heeft) volgens de traditie de erfgenamen zijn.
Maar hij heeft deze vernieuwing doorgevoerd en heel veel vaders in het dorp hebben dit overgenomen en ook doorgevoerd.
Hij is 91 jaar geworden, maar kon lezen en schrijven en heeft heel veel schriften vol geschreven over de orale geschiedenis van zijn voorouders. Hij heeft altijd een radio gehad om waar mogelijk naar te luisteren en heeft altijd een klok aan alle wanden van zijn woningen hangen. De westerse ontwikkelingen hebben hem altijd geboeid.

Mark en Roël Lugard over hun vader

Hij was verder een autoriteit(iemand met gezag) in Nieuw Aurora. Hij stond open voor iedereen die om advies bij hem kwam. Maar daardoor had hij niemand die hem adviseerde. Dus je zou kunnen zeggen dat hij niet van andere heeft kunnen leren. In omgang met mensen was hij altijd de “belangrijkste” en zo voelde hij dat ook. Mensen hadden op gegeven moment niet meer respect en ontzag voor hem, maar ze waren gewoon bang. Hij was niet geliefd bij kinderen, omdat die gewoon bang voor hem waren. Ze noemden hem die HOGI TATA (DE BOZE MAN). Mensen durfden niet eerlijk tegen hem te zijn. Wij denken dat hij het hiermee ook niet makkelijk had. Wij hebben hem niet vaak zien lachen. Hij was geen gemakkelijke man om mee om te gaan en als vader te hebben. Toen Roël in maart 2006 in Nieuw Aurora was, had hij alle moed bij elkaar verzameld en hem in een gesprek van 2 (twee) uur deze zaken voorgehouden. Nka - onze moeder - was er ook bij. Hij was niet boos op Roël. Wat hem wel is bijgebleven is het feit dat mensen hem niet respecteerde, maar bang voor hem zijn. Hij heeft later gezegd dat hij het op prijs stelde dat Roël hem dit durfde te vertellen. Papa Asong is niet veranderd en dat was ook niet de bedoeling van dat gesprek. Maar als zoon wou Roël het voor elkaar krijgen dat hij met zijn vader over alles kon praten en niet bang hoefde te zijn.

Papa Asong is niet anders dat alle andere vaders in het binnenland. Immers de vaders bemoeien zich niet met de opvoeding van kinderen en hebben ook niet veel emotionele band met hun kinderen. Zij zorgen meestal ervoor dat het gezin kan eten en kleden ( als je als kind geluk hebt). Wij hadden geluk.

Hij heeft zijn beperkingen, maar wij als kinderen zouden geen andere vader kunnen wensen. Hij is ons voorbeeld /rolmodel geweest op de manier hoe hij zich dienstbaar heeft gemaakt voor de samenleving.

Zijn bijdrage aan de gemeenschap was zo zichtbaar zowel positief als negatief dat de mensen die hem kennen, hem niet zo snel zullen vergeten.

Iedereen verliest in hem een ZICHBARE, TRANSPARANTE, NATUURLIJKE EN BETROUWBARE man.

Terug naar boven